𝗦𝗖𝗜𝗘𝗡𝗖𝗘 𝗡𝗘𝗪𝗦: "Scientists create woolly mice to revive woolly mammoth" by Matthew Hermoso Baluca

 

Published by: Jean Ashley Lugod

Date Published: April 3, 2025

Time Published: 6:41 PM

An astronomical breakthrough occurred as genetic researchers in Texas successfully engineered woolly mice as announced on March 4 by Colossal Biosciences, a Texas-based biotech company specializing in de-extinction projects.

The achievement represented a notable milestone in de-extinction efforts, demonstrating the potential of genetic engineering to restore extinct species by successfully integrating mammoth traits into living mice.

By analyzing ancient DNA, scientists identified mammoth-specific genes responsible for traits such as thick fur and cold adaptation.

Dr. George Church, a lead geneticist on the project, stated, “We successfully transferred mammoth-specific genes into mice, allowing us to observe how these traits function in a living organism.”

This process involved using Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats (CRISPR), a gene-editing technology that splice mammoth genes into mouse embryos, resulting in a woolly mice — a genetically engineered mice that exhibit a thick brown coat of a mammoth. That can withstand winter environment for a period of time.

Colossal Biosciences aims to utilized in this success to advance their goal of resurrecting the woolly mammoth. The company plans to integrate mammoth genes into Asian elephant cells, with the objective of producing a winter proof elephant that exhibit a core biological traits of the woolly mammoth.

This venture is part of a broader mission to develop a de-extinction library of animals, housing genetic DNA and embryos from endangered species to combat population loss.

While some scientists acknowledge the achievement, others debate ethical concerns that could disrupt the existing ecosystem or whether it is better to use for endangered species.

Dr. Love Dalén, a paleogeneticist, warned, “Reintroducing mammoth traits into modern animals raises concerns about unforeseen genetic consequences and environmental impact.”

"I think there is a lot of technological development that can be done [and] we can learn a lot about how to edit genomes, and that could be really useful for endangered species today," he added.

Despite these challenges, Colossal Biosciences remains committed to develop their technological advancements. The company continues to improve its gene-editing techniques and explore the broader applications of its research in de-extinction and preservation.

REFERENCES:

[1] Neuman, S (2021, September 14) Scientists Say They Could Bring Back Woolly Mammoths. But Maybe They Shouldn't — NPR

https://www.npr.org/.../dna-resurrection-jurassic-park...

[2] Davis, N (2025, March 4) Genetically modified woolly mice bring scientists closer to resurrecting the mammoth —THE GUARDIAN

https://www.theguardian.com/.../genetically-modified...

[3] GMA INTEGRATED NEWS (2025, March 6) Scientists trying to bring back woolly mammoth create woolly mice

https://www.gmanetwork.com/.../scientists.../story/...

[4] Larson, C (2025, March 7) Scientists trying to bring back the woolly mammoth end up with woolly mice — INDEPENDENT

https://www.independent.co.uk/.../woolly-mammoth-mice...

𝗣𝗔𝗡𝗜𝗧𝗜𝗞𝗔𝗡: “Sa Likod ng Takot” ni Sandrea Ruth H. Cruz

Disenyo ni: Jessie Claire Gozun

Inilathala ni: Kristine Joyce Soriano

Petsang Inilathala: Abril 03, 2025

Oras na Inilathala: 1:37 PM

Kategorya: Prosa

Paksa: Unang pagkilala sa magulang ng kasintahan.

“Halika iha, kumain ka, anong gusto mo rito?” Alok sa akin ng iyong ina habang naghahanda ng plato. Nakatayo lamang ako sa likod mo na parang ako’y isang anino—hindi makagalaw, nahihiya, at ‘di alam kung paano tatanggapin ang alok, lalo na’t ngayon ko lang nakita at nakilala ang pamilya mo.

Pakiramdam ko ay parang isang salamin ang bawat mata ng pamilya mo—pinagmamasdan ang bawat galaw at suot ko. Hindi ko alam kung maayos ang itsura ko—kung tama ba ang ayos ng buhok o kung may kolorete pa sa mukha.

Hindi ko alam ang impresyon na naiwan ko at kung tunay na magugustuhan ng iyong pamilya. Hindi maiwasang mag-isip kung matatanggap ako o nagpapanggap na lang sila. Paano kung ang ngiti nila ay hindi totoo at paano kung ang bawat hakbang ay binabantayan?

Ang utak ko’y parang gulong na umiikot nang walang katapusan. Puno ng gulo, hindi ko masagot ang mga tanong na gusto niyang malaman. Habang pinagmamasdan ang bawat tao sa silid, lahat ng mga salita ay sobrang gaan ngunit para itong kidlat na biglang dumaan sa aking isip—mabilis, matalim at puno ng mga tanong.

Bukod sa pakiramdam ng lang kaba at takot, may nararamdaman akong pagnanais. Kinakabahan at pinapanalangin na magustuhan ng iyong pamilya at takot na baka hindi. Para akong bata na papasok sa paaralan ng unang beses sa sobrang takot.

Ang silid ay puno ng tawanan, kwentuhan, at tanungan; puno ng enerhiya. Ngunit sa akin ang lahat ng ito’y parang malabo na tunog sa malayong lugar. Hindi ko maramdaman ang saya sa mga boses at ang salita nila ay umalingawngaw na nagmula sa aking isip, habang ang mga tanong ay lumulutang sa hangin. 

Habang sinusuri ang silid, tumingin ako sa mesa dahil naamoy ko ang adobong nagmamantika at mukhang masarap, inaakit ang sikmura ko. Kinuha ko ang plato sa kamay ng nanay mo at ngumiti kahit na may kasamang kaba. Gaano ko man ipilit maging natural, nararamdaman ko pa rin ang bahagyang nginig sa kamay habang kinukuha ang plato. Pero isang matamis na ngiti ang balik ng nanay mo.

Sa pagkain ng putahe, natikman ko ang matamis, malasa at mainit. Nasa isip-isipan ko na siguro ang putahe ay ang sasagot sa mga katanungan ko na matatanggap nila kung sino man ako. Bawat kagat ay nagsilbing sagot sa mga katanungan ko. Siguro ito ang patunay na matatanggap nila ako—at tama nga ako. Isang matamis na pag tanggap.

Habang palapit na tayo sa pintuan, pumunta ang nanay mo, inabot ang mga pagkain, at niyakap ako. Ramdam ko ang bigat ng mga kamay nya sa likuran ko—ito ay mainit, malambot at komportable, isang yakap na nagbigay sa’kin ng kalmado. Bumulong sa’kin na may pagmamahal; “Sa susunod iha, ‘wag kang mahihiya ha. Tanggap ka namin.” 

Ang mga salitang ‘yun ay may kakaibang ginhawa sa aking puso at ‘yun ang mga gustong marinig. Ang takot at kaba ay naglaho na parang bula dahil sa simpleng salita ay nagsisilbing kaliwanagan.

IMAGE SOURCE:

Ode To My Father - AsianWiki. (2014). Asianwiki.com. https://doi.org/1069765/AW-Leaderboard2

‌

𝗣𝗔𝗡𝗜𝗧𝗜𝗞𝗔𝗡: "Pag-ibig na nga ba?" ni Ashley Jhanelle G. Ramos

 

Disenyo ni: Jhon Mark Torres 

Inilathala ni: Kristine Joyce Soriano 

Petsang Inilathala: Abril 03, 2025

Oras na Inilathala: 1:24 PM

Kategorya: Prosa

Tema: Ang pagkalito sa pagtukoy kung ang nararamdaman ba ay pag-ibig o hindi.

Hindi ko alam kung ano ang nangyayari sa akin. Ang daming tanong na lumilitaw sa aking isip na paulit-ulit kong pilit sagutin, pero sa huli, isa lang ang bumabalik—ito ba talaga ang nararamdaman ko? Ito ba ang pag-ibig?

Pero ano ba ang pag-ibig? Ito ba ang kilig na lagi kong nararamdaman sa aking dibdib tuwing siya'y lumalapit? O baka naman itong nararamdaman ay simpleng uri ng ligaya lamang, saya dahil sa kaniyang presensya na laging nagpapakalma.

Ganito ba ang pag-ibig? O baka naman nagustuhan ko lang ang ideya na may isang taong laging kasama? Laging may kamay na nakakapit sa tuwing ako'y mag-isa sa dilim, sa panahon ng kalungkutan, katahimikan, at walang ibang matakbuhan. Ngunit, baka hindi talaga pag-ibig ang dahilan kung bakit ayoko siyang pakawalan, kundi takot. Takot na mawala ang aking ilaw na nagsisilbing gabay sa mga gabing puno ng dilim.

Ito ba ang pag-ibig? O baka nasanay lang ako na may kasama at takot na muling mag-isa? Takot na muling harapin ang mga gabi ng katahimikan at pangungulila. Baka ang pagkapit ng puso ko sa kaniya ay hindi dahil sa pag-ibig, kundi dahil sa pangambang bumalik ako sa mundong puno ng lamig at pag-iisa.

Pero, kung ganito talaga ang pag-ibig... sana'y hindi kailanman mag-iba ang mga nararamdam ko sa kaniya. Sana'y hindi mawala ang saya sa bawat pag-uusap at ang kilig na aking nadarama sa bawat ngiti niya.

Kung ito nga ay pag-ibig... sana ay kayanin kong piliin siya, sa kahit anong sitwasyon—sa mga panahon na tila tag-araw na masaya, at pati na rin sa mga panahong tila bagyo na puno ng mga luha't lungkot. Dahil ang tunay na pag-ibig ay hindi lamang simpleng kilig o ligaya—ito ay ang pagiging payong ng isa't-isa sa bawat bagyo at ang paalala na ang bawat sakit ay may kalakip na pag-asa.

At kung sakaling hindi man ito pag-ibig... sana'y manatili pa rin siyang bahagi ng aking kwento hanggang dulo. Para bang isang magandang tanawin sa isang mahabang paglalakbay—hindi man siya ang aking huling destinasyon, pero mananatili naman ang alaala ng kanyang presensya na minsang nagbigay ginahawa sa gitna ng aking pagod at pangungulila.

𝗣𝗛𝗢𝗧𝗢: "Reminiscing the Historic Places of Biñan" by Russel Alvarez

Published by: Michelle Piquero

Date Published: April 3, 2025

Time Published: 10:30 AM

 

𝗟𝗜𝗧𝗘𝗥𝗔𝗥𝗬: "On My Own" by Jasmine Louise A. Bacud

Layout by: Charisse Mae Suson Ardeza

Published by: Dionne Jheoff A. Mendoza

Date Published: April 3, 2025

Time Published: 9:16 AM

Category: Poetry

Subject: Being nervous about leaving for college

I spent years dreaming of getting away,

My own space, my own say.

No one telling me what to do,

Just me, my plans, and something new.

But now it's closer, I'm starting to feel small,

Like realizing I don't know anything at all.

Feels like I'm in the middle of an ocean—trying to stay afloat.

With waves of fear and doubt filling up my throat.

"Will I or will I not have a blast?"

My hopes roll in, then pull back fast.

Shivering and alone, I'll think, "It's kinda cold..."

But isn't this what—to myself, I always told?

I wanted this, so why the fear?

Why am I hoping home will still feel near?

Independence? I'm afraid it's not my thing.

'Cause to my roots, undeniably, I still cling.

No home-cooked meals, no "Good night, sleep tight."

Just echoes of silence when I turn off the light.

Bills and budgets, alarms I can't snooze,

No random pep talks I can't refuse.

Is it thrilling? Terrifying? It's all way too real—

Like riding a bike with no training wheels.

But maybe, just maybe—I'll figure it out.

Learn what "growing up" is really about.

The world is huge, and I'm meant to explore,

Scared as I am, I know I want something more.

𝗣𝗔𝗡𝗜𝗧𝗜𝗞𝗔𝗡: “Sa Bawat Kailan, Sino’t Saan?” ni Janela Kim F. Clava

Disenyo ni: Clarisse Garcia

Inilathala ni: Aprilyn Sado

Petsang Inilathala: Abril 3, 2025

Oras na Inilathala: 6:46 AM

Kategorya: Prosa

Tema: Pagtatapos ng mga paghihirap na naranasan mula sa mga panghuhusga at pagtanggap sa kung ano ang namamagitan sa magkaparehong kasarian.

Alam kong may mga malilikot na matang nagmamasid sa bawat paghinga, bawat kataga, at bawat galaw na inihahandog ko sa iyo. Maraming matatabil na labi ang paulit-ulit na bumubulong sa aking nagtataingang-kawali. Hindi ko marinig ang kanilang panghuhusga dahil naidala na ako sa paraiso ng mga bagay na ito; ang boses mong binabanggit ang ngalan ko, ang mga salita mo, at ang tibok ng puso kong tumutono base sa mga halakhak mo.

Totoo ngang kapag hindi mo iisipin, hindi mo makikita. Dahil mas malakas ang liwanag mula sa iyong mga ngiti kaysa sa mga kunot-noo nilang mukha. Ano bang magagawa ng mga taong mapagpanggap at nagugulumihanan kung harap-harapan kong hahawakan ang iyong kamay at ika'y hahagkan? Kung natatabla na ng sandamakmak na prosa’t tula na aking nilikha ang mga pananaw nila? Sinusukuan ko ang mga bagay at pangarap na hindi para sa akin, at naitatak na sa aking puso't isipan na hindi ka kabilang sa ganoong listahan. Hindi kita pinangarap upang sukuan, hindi kita inabot para bitawan. Hindi ko hinayaang tumibok ang puso ko para lang patigilin ito.

Isa lang ang kondisyon na hiningi ko, ilahad mo sakin ang kamay mo upang may gabay ako. Hindi naman yata maitatanggi ng kahit na anong parte ng aking katawan ang takot na bumabalot sa ideya ng ating pagkaligaw at pagkawala. Ngunit kahit ang aking mga kabig ng puso’t tulak ng bibig ay hindi maikukubling sigurado akong sa iyo’y makakauwi. Ikaw ang desisyon na kailan ma’y hindi ako nagkamali, dahil sa bawat sulyap sa'yo ay sumasabay ang bulong sa aking utak; “maipapanalo mo ang iyong puso.” 

Pwede kanang huminga, pwede na tayong magsaya at sumayaw sa gitna. Magaan na ang simoy ng hangin, hindi na napupuno ng pagdududa’t pangangapa para sa bukas na ihahandog sa atin. Wala na tayong kailangang patunayan, ang naiwan ay tangi at purong pagmamahal na kailangang pagtibayan. Pwede kanang huminga dahil kung sakaling bumigat, alam ko kung paano’t saan ka hahanapin. Dahil nakaukit na sa bawat bahagi ng aking puso ang galaw, isip, at hulma mo, alam ko kung saan ka tatakbo, at parati 'yong sa bisig ko.

Hindi na tayo magtatago, sa katunayan, maaari na kitang dalhan ng iyong paboritong ulam upang gumaan ang iyong pakiramdam. Maaari na kitang aluin mula sa iyong higaan, sabay na tayong magluluto ng tanghalian, kakain tayo’t aalukin ang mga kasapi sa iyong tahanan. Tapos na ang mga panghuhusga, napalitan na ng ngiti ang kanilang mga mata, bukas na ang kanilang mga bisig para sa ating dalawa. Hindi na tayo luluha dahil sa mga panggagambala ng mga boses mula sa nakaraan at mapanlinlang na hinaharap, dahil alam na natin ang ating patutunguhan.

Sa kahit anong katanungan ang ibato nila sa atin, maibabahagi ng bukangliwaway at dapit-hapon ang katotohanan na sa bawat kailan, sino’t saan? Ikaw at tanging ikaw lamang ang aking parati at magiging kasagutan.

SANGGUNIAN:

ABS-CBN Star Music. (2015, November 6). Ebe Dancel - Bawat Daan (OFficial Music Video) [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=5_QHzP9C2Ec

PINAGMULAN NG IMAHE:

Tascon, J. (n.d.). Pinterest.
https://ph.pinterest.com/pin/10766486605992836/
 

𝗞𝗢𝗟𝗨𝗠: “Kasukatan ng Kababaihan” ni Angelli Clarisse S. Gonzales

Inilathala ni: John Kurt Gabriel Reyes

Petsang Inilathala: Abril 2, 2025

Oras na Inilathala: 6:42 PM

Hindi nasusukat ang pagiging babae sa pagkakaroon lamang ng matres, kakayahang mabuntis, pagkakaroon ng buwanang dalaw, at ano pang karanasang pambabae para mabigyan ka ng karapatang maki-ayon sa buwan ng pagdiriwang ng mga kababaihan. Ang pagkababae ay ang kakayahang maging matatag sa likod ng mga balakid na dinaranas kahit saang aspeto ng buhay ng pagiging babae.

Magmula noon hanggang ngayon ay nagiging debate ng marami ang pagdiriwang ng mga transwomen sa “Women's Month” kung nararapat daw ba ito o hindi. Ayon kay Jaff Conejos, ang mga transwomen ay nakakaranas din ng parehong pagdidiskrimina sa mga babae tulad na lamang ng; gender bias, violence, work discrimination, at kakulangan ng access ng health related services. Paniniwala rin ng iba na ang women's month ay para ipagdiriwang ang karanasang pambabae ng mga biyolohikal na babae para mabigyan ng karangalan ang mga kababaihan sa kanilang kakayahang makapag taguyod sa likod ng mga nararanasan nila tulad ng; pagbubuntis, pagkakaroon ng buwanang dalaw, at kakayahang mabuntis. Kung dito pagbabasehan ang pagiging babae ng isang indibidwal, tinatanggalan natin ng karapatan ang ibang babaeng hindi nakakaranas ng mga ito.

Naniniwala ang karamihan na ang mga transwomen ay may mismong araw upang ipagdiwang ang kanilang kasarian tulad na lamang ng “LGBTQIA+ Month” kung saan dito ay binibigyan parangal ang mga miyembro ng LGBTQIA+ sa kanilang mga karanasan, at tagumpay ng pagiging kasapi nito. Sa pagsali ng mga transwomen upang ipagdiwang ang “Women's Month” ay parang inaagawan na ng karapatan ang mga kababaihan upang kilalanin ang mga karanasan nila sa pagiging biyolohikal na babae; ngunit, ang women's month ay para sa pagpapakita ng suporta sa kapwa babae, biyolohikal man o hindi. Hayaan natin ang mga transwomen na kilalanin ang mga sarili nila bilang isang babae dahil ang karanasan nila sa pagiging transwomen mapa trabaho, labas ng bahay, at kung saan pa man ay hindi lumalayo sa mga nararanasan ng mga kababaihan araw araw. Hindi nasusukat ang pagiging babae ng isang indibidwal sa pagkakaroon ng matres para mabigyan ng karapatang ipagdiriwang ang women's month.

Ang pagiging transwoman ng isang indibidwal ay hindi pagiinsulto sa mga kababaihan. Ito ay ang pagkakakilala ng isang tao sa kanyang sarili at sino tayo para diktahan sila at tanggalan ng karapatang kilalanin ang mga sarili nila ayon sa kagustuhan nila? Lalo na't ang pagiging transwoman ay nakaranas din ng parehong pag aalipusta ng lipunan tulad ng pag aalipusta sa mga kababaihan. Kung hindi natin pag uusapan ang mga ganitong klaseng bagay, parang pinapayagan na lang din nating abusuhin ng mga kalalakihan at ng mga taong sarado ang isip ng karapatang pambabae at transwoman.

Dahil sa naitala ng Human Rights Campaign– halos 57 na transgender women na napapatay sa United States noong 2021, ito ay naging masaklap na taon sa mga miyembro ng transgender women dahil ang mga ganitong kaso ay hindi nauulat nang maayos.

Parte ng karapatang pantao ang mabigyan ng kalayaang kilalanin ang kanilang mga sarili ayon sa kasariang nais nila. Gayunpaman, dapat lamang na mabigyan ng kalayaan ang mga transwomen na makilahok sa ano mang programang kinabibilangan ng mga kababaihan; at lalong lalo na't hindi dapat ibinubukod ang mga transwomen sa malupit na kasaysayan ng mga kababaihan. Buksan ang mga isipan at itigil ang walang tigil na pagdidikta sa isang tao kung pano dapat nila kilalanin ang kanilang mga sarili dahil ang transwomen ay kasapi at mga kababaihan ay iisa lamang.

MGA SANGGUNIAN:

[1] Jaff Conejos, & Jaff Conejos. (2025, March 9). Women’s Month and inclusivity: The debate over trans women’s recognition. Daily Tribune. https://tribune.net.ph/.../womens-month-and-inclusivity...

[2] Fatal violence against the Transgender and Gender-Expansive community. . . (2024, November 12). HRC. https://www.hrc.org/.../fatal-violence-against-the...

[3] Uplifting trans women during Women’s History Month - The State of Women. (2021, March 31). The State of Women. https://thestateofwomen.com/uplifting-trans-women-during.../